Kracht zonder macht, van managen naar regie voeren

Bij vraagstukken waar verschillende partijen, bínnen maar ook búiten de organisatie, betrokken zijn, is de politiek-procesmatige complexiteit enorm toegenomen. Harder werken leidt daarbij niet per definitie tot meer resultaat, effectiviteit of efficiency. Samenwerken is altijd al belangrijk geweest, maar om met meerdere partijen met verschillende belangen, ook stappen te maken, is de vormgeving van die samenwerking essentieel. Hoe regisseer je die samenwerking, zodanig dat je daarmee ook doelen realiseert? Patrick Ernst, directeur van Robuust vertelt hoe de leergang Strategisch Programmamanagement van AOG er aan heeft bijgedragen dat de adviseurs en programmamanagers in zijn organisatie zich hebben ontwikkeld tot strategisch gesprekspartners en steeds meer regisseur zijn van de programma’s die zij uitvoeren.

Zonder samenwerking geen resultaat

Een échte samenwerking gaat over het realiseren van een gezamenlijke opgave. Dat kan door een gezamenlijke aanpak en zelfs zonder dat je afspreekt ‘wie waarover gaat’, of wat wel of niet mag. Rol- en taakverdelingen, bevoegdheden en verantwoordelijkheden en organisatiestructuren zijn volledig ondergeschikt aan en afgeleid van wat je samen wilt bereiken. Samenwerken is geen doel op zich en hoe de samenwerking wordt vormgegeven wordt afgeleid van wat je samen wilt bereiken.

Regievoeren zonder macht gaat meer over persoonlijke kwaliteiten dan leiding geven

Samenwerking wordt dan ook niet bereikt door dwang, contractmanagement of onderhandelen. Er is een wederzijdse afhankelijkheid die uitgaat van gelijkwaardigheid: partners erkennen dat ze elkaar nodig hebben om een gezamenlijke opgave te klaren. In samenwerking gun je elkaar ruimte, accepteer je dat de ander ook eigen belangen en visies heeft en die behartigt. Sterker nog, je bent bereid om de ander daarin te helpen. Maar hoe voorkom je vrijblijvendheid in dergelijke gelijkwaardige samenwerkingen en hoe zorg je ervoor dat er wel doelgericht wordt gewerkt, als niemand formeel het stuur in handen heeft? Dit is de kern van deze andere vorm van sturing en leiderschap: regievoeren zonder macht. Hoe kan je verantwoordelijk zijn, terwijl je er ‘niet over gaat’. In de leergang Strategisch Programmamanagement besteden we daar onder andere aandacht aan.

Een andere visie op sturing vraagt om andere competenties, de casus Robuust

Een andere visie op hoe je de opgaven van deze tijd door samenwerking realiseert, vraagt om andere competenties. Om die organisatie breed te ontwikkelen, investeerde Robuust in de professionalisering van haar medewerkers door middel van een incompany programma Strategisch Programmamanagement van AOG.

Robuust is werkzaam in Zuid-Nederland en vervult in haar werkgebied een maatschappelijke opdracht: de ervaren kwaliteit van zorg voor inwoners verbeteren door de eerstelijnszorg in de regio te versterken en innovatie binnen de gezondheidszorg te stimuleren. Met een programmateam begeleidt Robuust de samenwerking tussen organisaties in de gezondheidszorg, het sociale domein en het bedrijfsleven. Hierbij gaat het vaak om programma’s met een veelheid aan projecten, activiteiten en belangen waardoor de programmateams te maken hebben met een complex werkveld.

AOG sprak directeur Patrick Ernst over hoe Robuust de omslag heeft weten te maken ‘van vraagbaak naar strategisch partner’ om goed invulling te kunnen blijven geven aan haar maatschappelijke taak.

Steeds vaker regisseur

Patrick Ernst: “De afgelopen twee jaar stonden in het teken van het uitbouwen van de programmatische aanpak binnen Robuust, die past bij de vraagstukken in het werkveld en het intensiveren van de contacten met belangrijke stakeholders. Hierin heeft het leer- en ontwikkeltraject een belangrijke bijdrage gehad. Het incompany programma dat we met AOG hebben gedaan, is meer dan een reguliere opleiding, doordat het direct ingrijpt op de praktijk. Deelnemers zijn gegroeid in hun rol als strategisch gesprekspartner. Ook is er meer verbinding tussen de adviseurs (kennismanagers en communicatiemanagers) en programmamanagers onderling. Dit heeft merkbaar bijgedragen aan de kwaliteit van de programma’s die we uitvoeren.”

“Er is meer uniformiteit in de werkwijze en methodieken, waardoor de resultaten ook beter meetbaar zijn. Robuust heeft inmiddels haar sporen verdiend met strategisch programmamanagement binnen Proeftuin Ruwaard, Samendraads, MijnZorg, Anders Beter, Samen Landerd Samen Beter, Gezond Samen-Leven, Zorgnetwerk Regio Roermond en LOQS. We zijn de functie van vraagbaak ontgroeid en zijn nu een strategisch gesprekspartner en steeds vaker regisseur binnen verandertrajecten. Daar zijn we trots op en deze ingezette koers willen we verder uitbouwen”, aldus Patrick.

Samen vorm en inhoud bepalen en reflecteren op de positie van de organisatie

Patrick vervolgt: “De samenwerking met AOG School of Management heb ik vanaf het eerste moment als constructief en plezierig ervaren. AOG besteedt veel tijd en aandacht aan de afstemming van inhoud en vorm op de deelnemers. Ook heb ik veel gehad aan de betrokken kerndocent. Hij heeft mij geholpen te reflecteren op de positie en het beleid van de organisatie en dit verder aan te scherpen. Zowel intern als naar buiten toe hebben we nu een herkenbare identiteit: het is helder waar we voor staan en hoe we werken. Onze werkwijze staat niet meer ter discussie: men ziet dat het werkt.

Nu de focus is aangebracht, gaan we met volle kracht door met het stimuleren van regionale samenwerkingsverbanden. Alles gericht op de verbetering van de gezondheid van inwoners en de ervaren kwaliteit van zorg, tegen lagere lasten.”

Heb jij als ervaren projectleider, programmamanager of programmadirecteur de ambitie om programmamanagement vanuit een strategisch perspectief invulling te geven? Download dan de brochure van de leergang Strategisch Programmamanagement voor meer informatie over deze leergang.

Het incompany programma Strategisch Programmamanagement was onderdeel van een meerjarige samenwerking tussen Robuust en AOG School of Management. Wil je meer weten over onze incompany leer- en ontwikkeltrajecten, vraag dan de Incompany brochure aan.