Het komt aan op moraal

Joop Vogel

Joop Vogel – Voorzitter College van Bestuur van het CSG Liudger in Drachten en alumnus van de opleiding Excelleren in Onderwijsbestuur

CSG Liudger is een brede christelijke scholengemeenschap voor leerlingen van praktijkonderwijs, vmbo, havo en vwo te Drachten, Burgum en Waskemeer. Het aanbod van onderwijs is er breed. Zo kunnen leerlingen het vakcollege volgen, wordt er meertalig voortgezet onderwijs (MVO) in Engels, Fries en Nederlands aangeboden en is er een technasium en een afdeling voor tweetalig onderwijs. In totaal volgen circa 3150 leerlingen onderwijs, verspreid over zes locaties.

Alumnus van de opleiding Excelleren in Onderwijs Joop Vogel is voorzitter van het (tweehoofdig) college van bestuur. Hij houdt zich bezig met externe contacten en is portefeuillehouder voor  identiteit, in- en externe communicatie, personeel en kwaliteitszorg. Ook is hij verantwoordelijk voor de organisatie van de Raad van Toezicht en de contacten met de medezeggenschapsraad. “Veel van mijn werk beweegt zich op het vlak van de beleidsvoorbereiding van de schoolleiding (college van bestuur en locatiedirecteuren). Ik ben de hiërarchisch leidinggevende van de locatiedirecteuren.”, vertelt hij.

In september 2011 maakte de organisatie de overgang van centrale directie (toen nog met drie directeuren) naar een Raad van Toezichtmodel met een college van bestuur. De motivatie van Joop om deel te nemen aan de opleiding Excelleren in Onderwijsbestuur lag in het verlengde van deze transitie: “Ik wilde onderzoeken hoe mijn rol als voorzitter van het College van Bestuur zou moeten veranderen, nu ik in een andere positie terecht kwam. Hoe verhoud ik me tot mijn Raad van Toezicht? Hoe verandert mijn rol ten opzichte van de locatiedirecteuren, als we opschrijven en zeggen dat zij integraal verantwoordelijk zijn voor hun locatie. Hoe vul ik mijn nieuwe rol als collegevoorzitter in.”

Nadenken over alle aspecten van governance

De leergang brengt hem veel. Op de eerste plaats levert het hem op dat hij met collega’s uit het veld van MBO, primair en voortgezet onderwijs kan nadenken over alle aspecten van governance. “Er is geen college geweest dat ik niet interessant vond. Wat er voor mij boven uitstak waren de colleges over de visievorming en moraal, rol en taak van het bestuur in het onderwijs. De vraag wat een goed bestuurder is en vraagstukken rond de plaats van het onderwijsveld in de samenleving, vond ik bijzonder interessant”, aldus Joop Vogel.

Eigen invalshoeken aanvullen

“Soms heb ik wel eens gedacht dat het ook de bedoeling was en is om je volledig in verwarring te brengen”, vertelt hij. “Ik kan wel stellen dat dat goed gelukt is. En misschien is dat wel de meest waardevolle opbrengst van de leergang: ik heb geleerd dat mijn eigen invalshoeken aangevuld kunnen worden met talloos veel andere en dat het de moeite waard is om die te ontdekken en zo mogelijk toe te passen.”

Goed bestuur is niet in regels te vatten

Een belangrijk inzicht dat hij verkreeg uit de leergang, is dat wat volgens hem mooi omschreven is in de code goed onderwijsbestuur van de VO-raad: “Goed bestuur is voor een groot deel niet in regels of richtlijnen te vatten, maar draait om cultuur, gedrag, leiderschap, professionaliteit en discussie over, afwegingen bij en handelen naar normen en waarden”. Voor zijn eigen scholengemeenschap voegt hij daaraan toe dat het tevens in overeenstemming moet zijn met de christelijke identiteit van de school, de missie en kernwaarden. De kernwaarden integriteit, betrouwbaarheid, zorgvuldigheid, verantwoordelijkheid, rechtmatigheid, openheid en transparantie zijn leidend voor de manier waarop bestuurders in het voortgezet onderwijs hun taken en rollen vervullen. Voor CSG Liudger komen daar de kernwaarden respect, betrokkenheid, ontplooiing en veiligheid nog bij.

‘Op zijn handen zitten’

In de praktijk leerde hij vooral meer en vaker ‘op zijn handen te gaan zitten’; vaker en betere vragen te stellen. Ook is hij meer gaan werken aan visievorming voor de scholengemeenschap. De totstandkoming van het huidig strategisch beleidsplan (schoolplan) is voor een belangrijk deel gebaseerd op hetgeen hij in de opleiding gehoord en geleerd heeft. Het accent is meer verschoven naar buiten de school; “Netwerken ten dienste van de scholengemeenschap heeft nu meer mijn aandacht.”

De opleiding Excelleren in Onderwijsbestuur heeft hem verrijkt, zowel als persoon als in zijn dagelijkse praktijk. “Iedereen die op enig moment eens stil wil staan bij zijn/haar rol als bestuurder en de laatste inzichten over goed onderwijsbestuur, het onderwijsveld, filosofie, leren en de verhouding tot de politiek, met intern- en extern toezicht tot zich wil nemen, raad ik aan om de opleiding Excelleren in Onderwijsbestuur te volgen”.

Dit is een bijdrage van Joop Vogel, voorzitter College van Bestuur van het CSG Liudger in Drachten en alumnus van de opleiding Excelleren in Onderwijsbestuur bij AOG School of Management.

Op de hoogte gehouden worden?

Elke maand sturen we nieuw gepubliceerde kennisartikelen en houden we je op de hoogte van (gratis) inspiratiesessies en relevante informatie over onze academische opleidingen.