Verbindende creativiteit

drs. Eric Buffinga

drs. Eric Buffinga

Is creativiteit en zelfbewustzijn het enige wat ons straks nog onderscheidt van machines? Worden we langzaam vervangen door machines? Door de exponentiele groei van het aantal transistors op chips worden computers veel krachtiger dan dat we ons nu kunnen voorstellen. Dit betekent dat computers of robots straks veel taken van ons kunnen overnemen. Een voorbeeld hiervan zijn de drones. Ook gaan ze ons steeds meer ondersteunen bij dagelijkse taken.  Dit kunnen simpele, maar ook complexe taken zijn, zoals het besturen van een auto.

Technologische revoluties

Naast deze technologische ontwikkelingen is er ook een ontwikkeling op het economische vlak. Eigenlijk zou je er van kunnen spreken dat er nu een economische structuurcrisis gaande is. De welvaartsmachine kraakt in al zijn voegen. Dit is te vergelijken met de revoluties die worden getypeerd als industriële revolutie, tijdperk van auto en olie en het tijdperk van informatie- en communicatietechnologie. Het zijn technologische revoluties die worden ingegeven door technologische ontwikkelingen in combinatie met economische verschuivingen.

Tijdens de implementatie van de nieuwe technologie is er een turning point dat gekenmerkt wordt door een beurscrisis. Daarna volgt tijdens zo’n  technologische revolutie een systeemcrisis (waarin we ons nu bevinden). Dit betekent meteen ook dat de huidige technologische revolutie, het tijdperk van informatie- en communicatietechnologie, zijn volwassenheid nadert en dat we aan de vooravond staan van een nieuwe technologische revolutie. Deze nieuwe technologische revolutie heeft hetzelfde disruptieve karakter als de vorige revoluties. De nieuwste technologische revolutie zou je kunnen typeren als tijdperk van meta-intelligentie en nieuwe democratie/economie.

Participatiemaatschappij

De maatschappij waarin we nu leven wordt ook wel getypeerd als netwerkmaatschappij. We bewegen richting een participatiemaatschappij die dus samenvalt met het tijdperk van meta-intelligentie. Kenmerken hiervan zijn de groei van een ruileconomie en het steeds compacter worden van technologie en de integratie van technologie in ons leven en lichaam.

Doordat techniek steeds meer taken van ons gaat overnemen komt er simpelweg steeds minder werk voor ons als mensen. Volgens prof. Wim de Ridder betekent dit dat we bewegen richting een 3-daagse werkweek. Dat hoeft helemaal niet erg te zijn, aangezien we 4 dagen in de week over houden om andere activiteiten te ondernemen die goed passen binnen de participatiemaatschappij, de informele economie.

Het gedrag van mensen zal ook gaan veranderen. Meer dan ooit tevoren zullen mensen meer autonomie wensen in hun werk en zich anders willen organiseren. De eerste uitvloeisels hiervan zijn te herkennen in de vele start-ups en de opkomst van de zzp-ers. Een gedeelde meta-intelligentie en het appelleren aan een maatschappelijk belang spelen hierin ook een rol. Organisaties als Google hanteren het strategische principe van zero-concept. Hierin  nemen ze als uitgangspunt dat ze een wereld willen realiseren waarin geen verkeersongelukken meer plaatsvinden en dus zetten ze vol in op de zelfrijdende auto. Het zijn producten die verankerd zijn in het collectieve geheugen van de burgers. Doordat er andere samenwerkingsvormen komen zullen er ook nieuwe gezagsverhoudingen ontstaan in de samenleving, dit heeft weer effect op het bestuur.

HR als verbindende factor

Een viertal bewegingen zorgen voor het disruptieve karakter van dit tijdperk: technologisering, economische structuurcrisis, veranderend gedrag van mensen en veranderend bestuur. Deze bewegingen zullen significante impact hebben op de wijze waarop we naar arbeid gaan kijken en hoe HR daar mee om zal moeten gaan. Noodzaak is dat we meer inspelen op de meta-intelligentie, de intelligentie van de massa. Dit betekent dat we over de grenzen van onze organisatie zullen moeten kijken. Het inhuren van vakmanschap wordt gewoon en beperkt zich niet meer enkel tot de grenzen van de organisatie. Hiervoor is ondernemerschap nodig. Je zult ook creativiteit in je organisatie moeten gaan stimuleren. Deze creativiteit is nodig om ondernemerschap en zelfredzaamheid te borgen en nieuwe vormen van participatie te vinden. Hierin heeft HR een nieuwe maar cruciale rol. Het is aan HR om hierin de verbindende factor te zijn. Zowel binnen als buiten de organisatie. HR zal hier dus creatief mee om moeten gaan. Verbindende creativiteit.

 

Dit bericht is een bijdrage van Eric Buffinga. Eric Buffinga is programmamaker bij AOG School of Management en vanuit die rol verantwoordelijk voor de leergangen HR-Strateeg, Publieke Strategie en Leiderschap, Leiderschap in ManagementLean in de Zorg en Strategisch Ondernemen met Arbeid.

Op de hoogte gehouden worden?

Elke maand sturen we nieuw gepubliceerde kennisartikelen en houden we je op de hoogte van (gratis) inspiratiesessies en relevante informatie over onze academische opleidingen.