Heeft elke manager bedrijfskundige kennis nodig? En wat is effectief leiderschap?

Door de hele geschiedenis heen zien we ‘leidinggevenden’ en ‘werknemers’. In de middeleeuwen had je de gilden waar een meester leidinggaf aan een gezel, totdat deze bekwaam genoeg was om zelf het vak uit te oefenen. Om als leidinggevende succesvol te zijn, moest je dus vooral een expert zijn in het vakgebied, en één op één deze expertise kunnen overbrengen. In de industriële revolutie moest een leidinggevende een groep mensen aansturen die allemaal vergelijkbare taken uitvoerden. Zijn expertise veranderde; een vakman zijn werd minder belangrijk. Tegenwoordig is de rol van leidinggevende of manager nog complexer. Je moet veel verschillende vaardigheden bezitten, zeker daar waar jouw organisatie een cruciale rol speelt in onze samenleving, zoals een zorg- of onderwijsinstelling. Welke vaardigheden heb je nodig om een goed en effectief leider te zijn? Deze vraag nodigt uit tot reflectie en biedt de mogelijkheid om dieper na te denken over wat effectief leiderschap in deze context inhoudt.

Bedrijfskundige kennis als sleutel voor effectief management

Bedrijfskundige kennis omvat niet alleen de basisprincipes van strategie, financiën en marketing, maar ook inzicht in hoe verschillende onderdelen van een organisatie met elkaar samenwerken en de vaardigheden om effectief te navigeren door de complexe dynamiek binnen, en buiten organisaties. Een sterke basis in bedrijfskunde is dus cruciaal voor managers die strategische beslissingen moeten nemen. Het begrip van hoe verschillende bedrijfsonderdelen met elkaar samenhangen, stelt hen in staat om hun teams beter aan te sturen en middelen effectiever in te zetten. In organisaties waar de focus ligt op dienstverlening aan mensen, is dat momenteel zeker een uitdaging. Managers of teamleiders die begrijpen hoe hun organisatie functioneert, nemen betere beslissingen en kunnen effectiever oplossingen implementeren.

Mensgericht leiderschap boven bedrijfskunde

Aan de andere kant is het belangrijk om stil te staan bij de diversiteit van managementrollen binnen organisaties of sectoren. Niet elke manager opereert in een strategische of financiële functie. Sommige leiders zijn voornamelijk verantwoordelijk voor het aansteken van creativiteit en het bevorderen van een positieve teamcultuur. In de zorgsector kan een manager bijvoorbeeld verantwoordelijk zijn voor het bevorderen van patiëntgerichte zorg en het ondersteunen van medewerkers in hun dagelijkse taken. Voor deze leiders kan diepgaande bedrijfskundige kennis minder relevant zijn dan vaardigheden zoals emotionele intelligentie, communicatie en een goed begrip van de unieke behoeften van patiënten en zorgverleners. Management is dan dus niet alleen een kwestie is van technische kennis, maar ook van mensgericht leiderschap.

De kennisbehoefte van managers van top tot team

Bij het reflecteren op het belang van bedrijfskundige kennis, zouden we ook rekening moeten houden met het niveau van de manager. Topmanagers, zoals bestuurders van ziekenhuizen of schoolbesturen, moeten over uitgebreide bedrijfskundige kennis beschikken om strategische beslissingen te nemen die een breed scala aan belanghebbenden beïnvloeden. Aan de andere kant kunnen managers op andere niveaus, zoals een afdelingshoofd in een zorginstelling of een teamleider binnen een school, zich meer richten op operationele taken en de dagelijkse werking, waarbij hun focus ligt op het ondersteunen van hun teams. Zij hebben genoeg aan een basis van bedrijfskundige kennis zodat ze de financiële en strategische besluiten van hun team of afdeling onderbouwd kunnen nemen. De diepte en breedte van bedrijfskundige kennis kan dus variëren afhankelijk van de rol en verantwoordelijkheden van de manager.

Is technologie de sleutel tot slimmere beslissingen?

Technologie speelt ook een steeds belangrijkere rol in het ondersteunen van managers bij het nemen van data gestuurde beslissingen. Digitale tools kunnen waardevolle inzichten bieden die helpen bij het verbeteren van de dienstverlening, zelfs voor managers die minder vertrouwd zijn met bedrijfskundige principes. Het is het onderzoeken waard hoe technologie kan dienen als brug naar kennis en inzicht in bedrijfsprocessen en kan helpen de samenhang daartussen te begrijpen, wat managers in staat stelt betere beslissingen te nemen.

De kracht van nieuwsgierigheid

Hoewel niet elke manager diepgaande bedrijfskundige kennis nodig heeft, stelt een beter basisbegrip hen in staat om effectiever te functioneren. Daarbij is een combinatie met “technische/professionele” vakkennis en empathie essentieel voor het succesvol leiden van een afdeling of organisatie. Verbreding en verdieping van je kennis en handelingsrepertoire opent de weg naar duurzame ontwikkeling en verbeterde dienstverlening. Maar in grenzeloze nieuwsgierigheid naar nieuwe perspectieven én de gedrevenheid om het eigen handelingsrepertoire uit te breiden, ligt misschien wel de ware kracht van een manager.

Wil jij jouw organisatie of afdeling effectief én wendbaar managen? Bekijk dan eens onze opleiding Bedrijfskunde en Leiderschap.

De deeltijdopleiding Bedrijfskunde en Leiderschap reikt een brede basis van bedrijfskundige kennis aan en combineert dit met persoonlijk leiderschap, kennis over technologische ontwikkelingen en innovatie. Op deze manier kun je vanuit een gedegen basis jouw een eigen visie vormen op effectief leiderschap en deze ook direct toepassen in de praktijk.