Onze welvaartsmachine is stuk

De machine waarmee wij onze welvaart produceren is stuk. Kijk maar naar de crisis. Normaal gesproken duurt het herstel van de werkgelegenheid na een crisis ongeveer 6 maanden, dit is nu niet het geval. Het trucje van de overheid om geld te lenen, te investeren en daardoor de economie aan te laten trekken werkt niet meer. Crisissen volgen elkaar steeds sneller op en duren ook langer, dit is een teken dat er iets staat te gebeuren.

Evolutie

Je voelt aan alles dat er ‘iets’ staat te gebeuren. Het optimum van de huidige welvaartsmachine is bereikt. Het is tijd om door te ontwikkelen. Zo is het ook in de evolutie. Het voortdurend streven naar schaalvergroting is een goed voorbeeld. Een olifant is een scaled up neushoorn, een neushoorn een scaled up paard enzovoort. Bij elke verdubbeling bespaart een zoogdier grofweg 25% op de stofwisseling en 15% op de infrastructuur, en dat geldt (zie bijvoorbeeld onderzoek Geoffrey West) in grote mate ook voor woon- en werkorganisaties. Maar evolutie is ook steeds een balans vinden tussen schaalvergroting en flexibiliteit. De antagonist van schaalvergroting is adaptievermogen of flexibiliteit.

Nieuwe organisatievormen

Organisatie is straks niet meer hetzelfde als een bedrijf, maar zal staan voor organiserend vermogen. Organiserend vermogen wordt de eenheid van denken bij de organisatie en automatisering van ons werk in de 21e eeuw. Organiserend vermogen is heel wat anders dan een bedrijf. Met een nieuwe welvaartmachine zal de manier waarop we ons werk organiseren structureel veranderen. Het verwerken van gegevens tot informatie kunnen we beter mechanisch organiseren. Niet binnen bedrijven, maar via een internet-lopende band. Creatieve, kennisintensieve processen en zorgtaken kunnen we beter organisch organiseren. Niet langer binnen bedrijven, maar met communities die aangesloten zijn op gedeelde informatienetwerken en een algemene datanutsvoorziening.

Dit alles vraagt nogal wat van de informatiewerker in de 21e eeuw. Er ontstaan netwerkorganisaties waarin flexibiliteit belangrijk is. Flexibele inzet van medewerkers en van kennis, en daar ligt een belangrijke rol voor HR.

De rol van HR

De rol van HR zal evolutionair mee veranderen met de organisatie. Tenminste, als HR op tijd weet mee te bewegen. De klassieke HR-functie is nog steeds onderdeel van een machine die toe is aan vervanging. De vraag is of de HR-functie ook vervangen zal worden of zich op tijd weet te vernieuwen? Kan HR meebewegen richting de toekomstige organisaties waar informatiewerkers zich steeds meer in netwerken of communities organiseren? HR zal zich steeds meer moeten gaan bezighouden met het koppelen van mensen aan taken en organisaties (HR als onderdeel van community management).

De komende decennia zal het landschap van de HR structureel en ingrijpend veranderen. Dit is een logisch gevolg van de evolutionaire balans tussen schaalvergroting en flexibiliteit. De vraag is: hoe zorgt HR er zelf voor dat ze niet de postbode van de 21e eeuw worden? De postbode die te laat zag dat brieven vervangen zouden worden door e-mail.

HR-event

De thematiek hier geschetst door Paul Bessems komt uitgebreid aan bod tijdens het HR-alumni-event: HR on the Move. Wilt u verder denken over de toekomst van HR en talentontwikkeling? Meld u aan voor HR on the Move.

Dit bericht is een bijdrage van Paul Bessems. Paul Bessems is chairman & founder of the Weconomics Foundation. Bessems is ondernemer, investeerder en innovator. Hij geeft lezingen, schrijft artikelen en boeken over de community economy. Zijn belangrijkste expertise ligt op het transformeren van bedrijven naar communities. Meer informatie zie: www.weconomics.info of www.paulbessems.com.