Lars de Jong: ‘Een waardevolle leerreis die me heeft gevormd als mens en leidinggevende.’

Toen Lars de Jong zich aanmeldde bij AOG School van Management, wist hij al dat hij zou gaan voor een volledig masterprogramma: twee leergangen, gevolgd door de Summer Academy in Cambridge en een thesistraject. Een pittige combinatie met zijn baan bij de politie en zijn gezin. ‘Maar het programma zat goed in elkaar en ik voelde me meteen welkom na de eerste gesprekken.’ Inmiddels is hij afgestudeerd en heeft hij een nieuwe baan: Teamchef binnen het Hoger Politieonderwijs op de Politieacademie. Terugkijkend constateert hij het volgende: ‘Het was een waardevolle leerreis die me heeft gevormd als mens en leidinggevende.’

Al op jonge leeftijd besloot Lars de Jong om net als zijn ouders en broer bij de politie te gaan. Hij begon in de praktijk, eerst als wachtmeester bij de marechaussee op Schiphol en daarna bij verschillende politieteams in Den Haag van Zuiderpark tot in de Schilderswijk. ‘Ik wilde iets betekenen voor de samenleving en de verbinding aangaan met mensen. Dat lukte op straat, waar ik volop in aanraking kwam met de problematiek die in veel wijken speelt. Ik vond het fantastisch om het verschil te kunnen maken in acute situaties en heb in die periode veel meegemaakt. Tegelijkertijd wilde ik me verder ontwikkelen. Dus ging ik overdag achter de zakkenrollers aan en zat ik ’s avonds met mijn neus in de boeken.’ Tegelijkertijd groeide hij verder in zijn werk: hij deed ervaring op als teamchef bij verschillende onderdelen van de politie, totdat hij in de zomer van 2024 overstapte naar zijn huidige functie: Teamchef van het team Bachelor bij de Politieacademie in Apeldoorn. Hij was al enkele jaren teamchef bij de politie toen hij de kans kreeg om zich verder te ontwikkelen op academisch niveau. Lars: ‘Ik wilde me vooral verder bekwamen op het gebied van veranderkunde en strategisch leiderschap en kreeg toestemming om een geschikte opleiding uit te zoeken. Ik heb toen verschillende aanbieders bekeken, maar besefte al snel dat de thema’s die ik interessant vond vooral te vinden waren in het aanbod van AOG School of Management. Wat mij over de streep trok was het persoonlijke contact met de mensen van AOG. Ik voelde me er meteen welkom en dat is ook zo gebleven.’

Ruimte geven vergroot creativiteit en draagvlak bij veranderingen

In 2020 schreef hij zich in voor de leergang Verandermanagement. ‘Ik wilde met name leren hoe je je team meeneemt in veranderingen. Als managementteam wil je met z’n allen een bepaalde kant op gaan, maar wat betekent dat voor je mensen? Hoe zorg je ervoor dat je team veranderingen omarmt? Ook in mijn huidige baan heb ik veel aan wat ik hierover heb geleerd. We zijn bezig om nieuwe hbo-opleidingen binnen de politieacademie te ontwikkelen en dan hoor je al snel dat docenten zich afvragen waarom die veranderingen nodig zijn. Was het dan niet goed wat ze altijd deden? Voordat ik aan deze leergang begon, had ik de neiging om dan te gaan sturen op wat er moest gebeuren. Bij AOG leerde ik dat hoe meer je gaat duwen, hoe groter de weerstand wordt. Als je veranderingen sterk gaat managen, leidt dat tot stilstand. Dan wordt de druk te groot, belemmer je de eigen creativiteit van mensen en bereik je juist niet wat je wilt. Ook merkte ik dat het soms beter is om eerst een stapje terug te doen om rustig te bekijken hoe mensen iets oppakken.’

Een andere eyeopener betreft het belang om recht te doen aan de geschiedenis van een organisatie, maar ook van de medewerkers. Lars: ‘Het is belangrijk om te weten hoe lang mensen al in de organisatie werken, waar ze vandaan komen en wat hen aantrekt in hun werk. Toen ik in mijn huidige functie begon, heb ik echt de tijd genomen om uitgebreid met iedereen te praten. Ik wilde echt weten waar hun hart van gaat kloppen. Zo kom je tot mooie gesprekken en leg je de basis voor de veranderingen die je voor ogen hebt.’

De impact van informele netwerken op integriteit en leiderschap

Na het afsluiten van zijn tweede leergang Strategisch Leiderschap volgde Lars de Summer Academy in Cambridge. ‘Dat was echt fantastisch. In de zomer zijn de studenten afwezig en verbleven wij daarom in de studentenkamers van King’s College. Het is heel bijzonder om daar te zijn. Je voelt er de aanwezigheid van al die groten van de wetenschap, zoals Isaac Newton, Charles Darwin en John Milton. Het was geweldig om daar al die kennis op te snuiven en te werken aan je eigen ontwikkeling.’ Hij denkt met plezier terug aan de colleges die hij volgde en de gesprekken die hij voerde met docent Rik Peters en de andere deelnemers.

Tijdens deze Summer Academy schreef hij een essay over de morele en ethische aspecten van een old boys’ network binnen een organisatie. ‘Het is evident dat er netwerken bestaan in elke organisatie. Wie kent wie en welke lijnen bestaan er tussen mensen? Het is belangrijk om je bewust te zijn van het feit dat jij onderdeel van een netwerk bent dat bestaat uit formele en informele contacten. Vaak zijn die informele lijnen sterker dan de formele. Wat doe je bijvoorbeeld als een vriend van je belangstelling heeft voor een plek in jouw team? Zou je hem op het werk objectief durven aan te spreken op zijn integriteit? Of is het verstandiger om die vriend door te verwijzen naar een leidinggevende van een ander team? Ik vond het buitengewoon interessant om me te verdiepen in de morele en ethische kanten van het bestaan van dit soort netwerken en mijn eigen positie daarin.’

Thesis over de uitdagingen van kerntaken binnen de politie: eigenaarschap en imago

Inmiddels heeft Lars zijn leerreis afgesloten met een thesis over het effectiever bevorderen van eigenaarschap voor kerntaken. Lars: ‘Als teamchef was ik betrokken bij de samenvoeging van verschillende locaties waar de afhandeling van de heterdaad opsporing plaatsvond. De samenvoeging had mede als doel om een efficiëntere en effectievere afhandeling van het opsporingsproces te bewerkstelligen. Als collega’s vanuit verschillende teams bij elkaar komen, merk je dat er niet overal op dezelfde manier wordt aangekeken tegen bepaalde kerntaken. Zo viel het mij op dat medewerkers het afhandelen van strafbare feiten beschouwen als een taak waarvoor ze minder eigenaarschap voelen, terwijl voor het aanhouden er voldoende eigenaarschap is. Dat vond ik bijzonder, want de afhandeling is toch echt één van de primaire taken van de politie. Daarover heb ik vervolgens een aantal interviews afgenomen. Al snel hoorde ik dat veel collega’s liever op straat werken dan achter hun bureau.’

Al doorvragend ontdekte hij dat er meer achter de eerste reacties van zijn collega’s zat. ‘Ik merkte dat het afhandelen van strafbare feiten een minder imago had. Boeven vangen heeft meer aanzien. Toch hoorde ik ook dat collega’s erg veel leerden van de afhandeling, maar dat ze dat liever niet toegeven omdat ze niet de situatie wilde creëren dat ze vaker binnen moesten werken. Nadat meerdere collega’s aangaven dat ze dankzij de afhandeling veel waardevolle kennis hadden opgedaan die toepasbaar is in je werk buiten op straat, merkte ik dat er iets veranderde in de mate van eigenaarschap en de betekenis die de collega’s hechten aan deze taak. Daardoor neemt de professionaliteit van het hele team toe.’ Het blijft echter een uitdaging om collega’s te betrekken bij de afhandeling van de opsporing omdat het werk buiten vaak aantrekkelijker wordt gevonden. Factoren zoals spanning en onbekendheid spelen hierbij een cruciale rol.’

Gevormd als mens en professional: reflectiever en verbindend leiderschap

Terugkijkend op zijn leerreis constateert Lars dat de opleiding een waardevolle aanvulling is geweest voor hem als mens en professional. ‘Ik zit nu 25 jaar bij de politie en heb veel dingen gezien en meegemaakt in die periode, ook veel schokkende gebeurtenissen. Wat ik heb geleerd door de jaren heen is dat politiewerk je vormt als mens. En ook dat je in verbinding moet blijven met de ander, altijd blijven praten en eerlijk zijn over wat je voelt naar jezelf en naar je omgeving. Tijdens de opleiding van AOG is die vorming doorgegaan. Ik hoor van mensen om me heen dat ik in positieve zin ben veranderd. Ik neem vaker even gas terug om beschouwend te kijken naar hoe processen lopen. Ik heb niet alleen geleerd om vaker te reflecteren, maar ik stel ook betere vragen. Als ik terugkijk op de afgelopen periode zie ik dat ik krachtiger ben geworden als mens en professional. En als leidinggevende merk ik dat ik beter in staat ben om in alle openheid mooie gesprekken te voeren met de collega’s over hoe zij in hun werk staan en wat zij belangrijk vinden. Ik was altijd gek op lijstjes en had de neiging om daarop te sturen. Als ik nu wil weten hoe het gaat, ben ik daar open over. Dan ga ik het gesprek aan en zet ik een stapje terug om te kijken naar mijn eigen handelen en dat van de collega’s. Zo zet ik mensen meer in positie en geef ik de gelegenheid om de verbinding aan te gaan. In die zin heeft de opleiding me echt verder gevormd.’

Meer weten over de opleiding Verandermanagement?

Download de brochure