Waarom nieuwsgierige prutsers creatievere ideeën hebben?
- Innovatie, Marketing en Ondernemerschap
- Leiderschapsontwikkeling
- 3 augustus 2021
Op zoek naar creatieve ideeën
Als je regelmatig voor fikse uitdagingen staat, schiet je snel in de oplossingsmodus. Je gaat hard nadenken over hoe je dit nu weer gaat oplossen. De manier waarop je dit doet, wordt gevoed vanuit datgene wat je hebt aangeleerd. Je acteert vanuit de kennis en ervaring, die je in het verleden hebt opgedaan. Dat is het referentiekader dat je hebt. Die ervaringen hebben je ook gebracht tot waar je nu staat. Maar, ben je daar tevreden mee? Of merk je dat je graag eens tot andere oplossingen zou willen komen. Je zou willen dat je meer creatieve ideeën had. Dan kun je je er wel eens aan ergeren dat jijzelf en de mensen om je heen, in jouw organisatie, maar blijven denken in dezelfde patronen. En juist die ergernis zorgt ervoor ook weer voor dat je jezelf nog meer vastzet en de oplossing of het innovatieve idee verder weg lijkt dan ooit.
Laat de verwondering toe met nieuwsgierigheid als motor
Al vroeg in ons leven worden we opgezadeld met een rijke en willekeurige verzameling van dwingende randvoorwaarden en (voor-)oordelen. Een hardnekkige handicap die ons in creatieve processen in de weg kan zitten. De uitdrukking “Erger je niet, verwonder je slechts.” is een uitnodiging om je vooral niet te ergeren, maar zaken eens anders te bekijken, je erover te verwonderen hoe dingen lopen. Wees nieuwsgierig! Ga op onderzoek uit! Neem de ruimte om vragen te stellen, als: He?!, hoe zit dat? Wat gebeurt hier? Maar waarom dan? Hoe dan? Jezelf de ruimte te gunnen om (voor jou) nieuwe informatie toe te laten, kan soms tot verbijsterende nieuwe inzichten leiden over hoe de wereld in elkaar steekt. Omdat juist nieuwe feiten ons “dwingen” onze oordelen (ingrijpend) te herzien, ga je de wereld door een andere bril bekijken en kan een ander perspectief ontstaan. Hierdoor kun je ogenschijnlijk onverenigbare zaken combineren tot ongedachte oplossingen.
Creativiteit begint dus met verwondering over wat we waarnemen, met nieuwsgierigheid als motor. Als je zoekt in Google op afbeeldingen over verwondering komt je vooral veel foto’s tegen van kinderen die dingen zitten te bestuderen, of die met grote ogen van verbazing je aankijken. Voor jonge kinderen is alles nieuw. Ze vallen van de ene verbazing in de andere, blijven maar vragen stellen en de creativiteit floreert. Gedurende ons leven doen we langzamerhand steeds meer kennis en ervaringen op. Meten we onszelf, ongemerkt, een keurslijf met denkpatronen aan. Gebaseerd op succesvolle ervaringen én de wens om niet steeds alles opnieuw te hoeven onderzoeken en bedenken, maar laten daarmee het creatieve talent van het kind in onszelf door onze vinger glippen.
Neem de tijd en durf te prutsen
Kleine kinderen die dingen onderzoeken schrikken regelmatig, doen zich pijn of worden boos als iets niet lukt. Dat is niet altijd gemakkelijk, maar ze zetten wel door en blijven proberen en vragen stellen: waarom, waarom, waarom…? Leergierig om continue de wereld te ontdekken en te leren, zonder beperkingen, niet bang om te vragen, te vallen en ze staan ook telkens weer op. En dat is wat we onszelf ook vaker zouden moeten gunnen: rust om op onderzoek uit te gaan, je te verwonderen, vragen te stellen, nieuwe feiten te verzamelen, fouten te maken en te durven ‘prutsen’! Prutsen? Wanneer je inzicht hebt in hoe creativiteit en creatieve processen werken, kan dat je helpen. Je slaat dan minder snel stappen over en het geeft je ook rust; je weet immers in welke fase van het creatief proces je zit en wat er nog komt. De ‘prutsfase’ wordt helaas vaak overgeslagen of er wordt te weinig tijd voor ingeruimd; we willen liever zo snel mogelijk naar het eindresultaat want dat is efficiënt. Zonde en het werkt averechts; de origineelste ideeën dienen zich aan nadat de eerste, voor de hand liggende ideeën zijn opgeborreld. Een creatief proces is dus ook gebaat bij tijd, om je denkkaders op te rekken, zonder de druk om zo snel mogelijk, zo goed mogelijk te creëren. Daarmee wordt creativiteit ook iets dat je kunt ontwikkelen en waar je jezelf in kunt trainen. En kom je uiteindelijk tot betere ideeën en originelere innovatieve concepten.