‘Er is geen eenduidige aanpak in verandermanagement’

Geke Blokzijl, alumna Bedrijfskunde (MSc/drs.) en summercourse Verandermanagement

Geke Blokzijl, alumna Bedrijfskunde (MSc/drs.) en summercourse Verandermanagement

 

‘En dat is zeker geen nadeel’, begint Geke. ‘Je kent de cultuur, weet van de veranderingen in de markt, kan meepraten als er vaktaal gebruikt wordt en kent het complexer wordende krachtenveld.’ Op papier lijkt het misschien een vreemde overstap, maar als verpleegkundige groeide Blokzijl langzaam richting de rol van adviseur. Steeds vaker zocht ze de kansen op om projecten aan te pakken.

 

En ze schepte er zoveel genoegen in, dat ze haar vaardigheden en kennis ging verbeteren met een doctoraal Bedrijfskunde bij AOG School of Management. Kortstondig liet Geke de zorgsector achter zich, toen ze als consultant aan de slag ging bij KPMG. Maar al gauw raakte ze uitgekeken op die lange dagen in de auto, door het gependel tussen woonplaats Groningen en kantoorplek in Den Haag.  ‘Ik had mijn kennis en ervaring, een netwerk, een slaapkamer over, een computer in huis en dus vond ik dat ik net zo goed voor mezelf kon beginnen. Toen ik dat wereldkundig maakte, kreeg ik meteen al drie klussen. Dat is inmiddels alweer twaalf jaar geleden. En sindsdien heb ik nooit zonder werk gezeten.’

 

Eervol
Zoals veel consultants, begon ze haar carrière als projectmanager. Later zat ze als interim-manager op de stoelen van directeuren, divisiemanagers en bestuurders. Eén ding stond altijd centraal: verandering. ‘Klopt. Daar zocht ik bewust naar. Want gewoon op de organisatie passen, dat is niet iets voor mij. Verandermanagement brengt meer uitdagingen met zich mee. Je kunt de enorme verantwoordelijkheid die je in zo’n opdracht krijgt uitleggen als druk. Maar ik vind het juist eervol, dat je zoiets mag uitvoeren.’

 

Stemmingen
Haar meest uitdagende opdracht? Die volgde bij een thuiszorgorganisatie, die financieel aan de rand van de afgrond stond. ‘Daar moest ik als interim-bestuurder flink reorganiseren. En daarbij moesten er tegelijkertijd nieuwe toekomstplannen komen, die werden gedragen door allerlei belanghebbenden. Naast de holding en medewerkers waren dat de vakbonden, de ondernemingsraad, cliëntenraad en externe partners als zorgkantoor en gemeenten. En natuurlijk liepen er allerlei belangen door elkaar heen. Het is belangrijk dat je iedereen zoveel als mogelijk, meeneemt in de verandering.

Communicatie is daarbij van het grootste belang. En wanneer er mensen moeten vertrekken, is aandacht voor de collega’s die achterblijven van fundamenteel belang. Want hun angst en treurnis bepaalt wel de stemming in de organisatie. Ik ben destijds erg trots geweest op het eindresultaat. Maar daarbij besef ik terdege dat ik het niet alleen heb gedaan. Maar we wisten in anderhalf jaar tijd een miljoenenverlies om te buigen in een kleine plus. De organisatie had weer toekomst.’

 

Kameleon
Mensen meenemen in een verandering, dat klinkt abstract. Maar Geke heeft wel wat concrete voorbeelden voorhanden. ‘Je kunt mensen vragen hoe ze een verandering voor zich zien, wat die verandering voor hen betekent en op welke wijze ze een bijdrage kunnen leveren. Want het is belangrijk ruimte te claimen om binnen de gestelde kaders aan cocreatie te doen. Zo kun je werken aan meer betrokkenheid en voldoening bij medewerkers, waardoor de kans van slagen van de verandering groter is.

 

Respect
‘Maar’, waarschuwt Geke, ‘er is geen eenduidige aanpak. Een standaardplan, dat je steeds weer kunt uitrollen. Het begint altijd met je goed in te leven in de reden voor de verandering. Je hebt als verandermanager vaak niet veel tijd en bent immers maar even in het leven van die organisatie. Je moet een soort kameleon zijn, die zich op een natuurlijke manier aanpast aan elke situatie, maar daarbij niet de eigen wijsheid verliest. Een belangrijke voorwaarde is dat je altijd authentiek en eerlijk blijft, geen dubbele agenda hebt en vooral geen kunstje opvoert. Respect voor de medewerkers in de organisatie vind ik een absolute voorwaarde, immers de kennis in de organisatie zit bij diezelfde medewerkers. De aanpak in mijn opdrachten verschilt dus. De ene keer werk je samen met de managers in de organisatie. Maar het kan ook voorkomen, dat de focus meer op de uitvoerende medewerkers ligt.’

 

Summercourse
Omdat ze dagelijks bezig is met verandermanagement, vindt Geke het belangrijk dat ze op de hoogte blijft van actuele trends, ontwikkelingen. Daarom toog ze in 2009 weer naar AOG School of Management, voor een Summercourse Verandermanagement. ‘Ik was er sowieso al grootafnemer. Eerst mijn bedrijfskundige studies, ook al met een afstudeertraject veranderkunde. En daarna dus Verandermanagement. Ik wilde bij zijn met de laatste ontwikkelingen, me laten inspireren. In die summercourse kon ik mezelf lekker onderdompelen in alle kennis. Leuk was, dat ik in de groep zat met mensen met wie ik normaal werk: projectmanagers, directeuren en bestuurders. Die kruisbestuiving leverde inspirerende discussies op, die perfect aangevuld werd door de praktijkdocenten en gepromoveerde academici. Studeren geeft me ongelooflijk veel energie, zeker als je de kans hebt om het naast je werk te doen. Over één ding waren we het dan ook wel eens: wat je alleen uit boeken leert is onvoldoende. Doordat je het direct aan de praktijk kun relateren krijgt je studie meer betekenis.

 

Leiderschap
Wat ik erg interessant vond, was de passage over biopsychologie. In deze wetenschap staat je psychologische functioneren centraal in relatie tot heel oorspronkelijke biologische processen. Bij AOG zeggen ze trouwens vaak dat je na zo’n opleiding met meer vragen vertrekt dan dat je gekomen bent. En dat klopt ook wel, je hoort zoveel verschillende visies. Dan weer bezien vanuit theorie, de volgende keer vanuit de praktijk. Heerlijk, die verwarring. Je wordt zo gedwongen om verder te denken over verandermanagement, leiderschap en je eigen visie en concepten op het vak.’

 

Open-deur-strategie
Al die verschillende visies kan Geke goed gebruiken, omdat ze zelf ook voortdurend van rol wisselt. ‘Maar dat is ook precies waarom ik het al zo lang volhoud in dit vak. Kijk, mensen weten dat ik kom om te veranderen. En dat wekt soms huiver. Maar ik ben géén keiharde bedrijfskundige. Ik ben in mijn opdrachten als verandermanager vaak de link tussen diegene die de strategie of verandering bedacht heeft en diegene die het in de praktijk raakt. En daarom hanteer ik altijd de open-deur-strategie en ben altijd paraat voor een praatje op de trap of bij het koffiezetapparaat. Eén van de mensen die wat angstig was voor de gevolgen van mijn aanwezigheid als interimmanager  zei tegen haar leidinggevende na een praatje op de trap: ‘Goh, ze is eigenlijk best wel aardig.’ En dat vond ik stiekem toch leuk om te horen!’

 

Dit artikel schreef Tom Rustebiel voor ‘Essenties in Verandermanagement’, een boek dat ontstond in co-creatie tussen AOG School of Management en het docententeam onder leiding van Marco de Witte. Geke Blokzijl (45) is de drijvende kracht achter Imenzo, van waaruit ze organisaties helpt met verandertrajecten.


Lees ook:
Het fundamenent onder verandermanagement wankelt’

Op de hoogte gehouden worden?

Elke maand sturen we nieuw gepubliceerde kennisartikelen en houden we je op de hoogte van (gratis) inspiratiesessies en relevante informatie over onze academische opleidingen.