‘Als professional ben ik enorm gegroeid, niet alleen op vakinhoud, maar vooral naar een ander niveau van denken.’

Een stevige theoretische basis en direct de vertaling naar de praktijk

Esther was destijds bij haar huidige organisatie net gestart als Programmamanager Sociaal Domein. ‘Het was mijn eerste functie op strategisch beleidsniveau. Ik had al twee Hbo-opleidingen achter me liggen en was nu op zoek naar een serieuze opleiding om de theoretische kennis op te doen. Hoe motiveer ik de mensen in mijn organisatie die ik niet meer direct vanuit een lijnfunctie aanstuur? Hoe verbind ik de verschillende teams en afdelingen die bij een programma betrokken zijn? Hoe geef ik leiding zonder macht, ga ik daarbij dwars door mijn eigen organisatie heen en hoe zoek ik ook de verbinding met andere organisaties?’

Die stevige theoretische basis bleek direct te vertalen naar de praktijk. ‘Wat ik heel mooi vond was de kanteling naar leiderschap die steeds terugkwam. Je kunt immers heel veel theoretische kennis opdoen maar uiteindelijk gaat het erom wat je er in de praktijk mee doet.

Samen leren en een netwerk van kritische meedenkers

Een grote meerwaarde van de Leergangen van AOG School of Management is het samen leren en de diversiteit van de deelnemers, volgens Esther. ‘Tijdens de Leergang Strategisch Programmamanagement vormden we met vier deelnemers een groepje, waarbij we samen sparden, elkaar spiegelden en hielpen. We noemden onszelf De Bende van Vier. Allemaal met een andere achtergrond: zorg voor jeugdigen, ouderenzorg, ziekenhuiszorg en het COA. Doordat er zo’n diversiteit in de groep zit leer je echt anders denken en kijken. Je leert van andere domeinen. Zo hebben we in de leergang ook elkaars programma’s bezocht. Om bij elkaar te onderzoeken wat wel en niet goed loopt en wat je de ander zou adviseren. Daar hebben we ontzettend veel aan gehad, en nog steeds. Want we hebben met onze Bende van Vier nog steeds contact in een app-groep en benaderen elkaar als dat nodig is. Dat samen leren houdt dus niet op als de Leergang stopt.’

‘Ook toen ik uiteindelijk mijn masterthesis aan het schrijven was heb ik nog contact gezocht met docenten waar ik tijdens de Leergang Strategisch Programmamanagement modules over samenwerking van heb gevolgd. De meerwaarde van een Leergang is dus ook echt dat je je netwerk van kritische meedenkers uitbreidt. Je ontmoet slimme mensen met hele verschillende achtergronden en houdt elkaar scherp door samen te sparren en elkaar te bevragen.’

Samenwerken essentieel voor strategisch programmamanagement

Wat Esther vooral is bijgebleven uit de Leergang Strategisch Programmamanagement zijn de modules die over samenwerken in netwerkverband gaan. Ook omdat de zorg steeds meer binnen netwerkorganisaties wordt georganiseerd en Esther daar vanuit haar huidige rol dus veel mee te maken heeft.

‘Zo hebben we één college gehad waarbij we met een oefening aan den lijve ondervonden hoe je in zo’n samenwerkingsverband met je ene been in je eigen organisatie zit, en met je andere been in die samenwerking. Die tweebenigheid letterlijk ervaren, met aan de ene kant je eigen organisatie met haar belangen en aan de andere kant de belangen van de samenwerkingspartners heb ik heel erg onthouden.’

‘Ook de colleges over samenwerking tussen organisaties staan me nog helder voor de geest. Hoe maak je de taart nu voor iedereen zo groot dat elke partij een stuk kan krijgen? Wat gebeurt er als je elkaar in de weg gaat zitten vanwege ogenschijnlijk tegengestelde belangen? Hoewel ik nu geen programmamanager meer ben zijn dit onderwerpen die ik nog dagelijks ervaar in mijn huidige rol. Ook in de zorg ontwikkelen we naar netwerkorganisaties, en gaat het over gedeeld eigenaarschap creëren. Ik kijk dan ook nog steeds wel eens in de boeken van Strategisch Programmamanagement.’

Leiderschap gaat uiteindelijk ook over jezelf

Naast de brede theoretische kennis, het samen leren en de vertaalslag naar de praktijk, kijkt Esther vooral met veel waardering terug op de aandacht voor leiderschap in de Leergangen.

‘Aan het eind van de Leergang Strategisch Programmamanagement heb ik er bewust voor gekozen om mijn visiedocument te schrijven over de rol van programmamanager zelf. Ik geloof dat die reflectie essentieel is: Hoe zit je als Programmamanager zelf in de wedstrijd? Hoe verhoud je je tot de opgedane kennis en hoe zet je die in? Maar ook: hoe zorg je voor de balans tussen werk en privé? Hoe ontwikkel je jezelf?’

Hoe hebben de Leergangen en de afstudeerfase van de Masteropleiding uiteindelijk bijgedragen aan Esthers eigen ontwikkeling als mens en professional? Daar hoeft ze niet lang over na te denken.

‘Als professional ben ik enorm gegroeid, niet alleen op vakinhoud, maar vooral naar een ander niveau van denken. Het huidige denken op directieniveau, daar hebben de opleidingen enorm aan bijgedragen. Als mens heb ik me echt ontwikkeld als het gaat om leiderschap, van manager naar leider. Dat gaat voor mij over focus houden, het belang van een langetermijnvisie, de toekomst dichterbij halen. Maar ook afstand blijven durven nemen, van bovenaf kunnen kijken en goed voor jezelf zorgen. Zo kun je uiteindelijk ook het meeste betekenen voor de organisatie waar je voor werkt. Zo kun je een goede leider zijn.’

Goed leiderschap is de balans bewaken tussen sturen en ruimte geven

Wat is dat dan volgens Esther? Goed leiderschap? ‘Voor mij is dat dat je als leidinggevende de paradox tussen sturing en ruimte goed kunt bewaken. Allebei is nodig. Enerzijds weten we dat er een hoop innovatiekracht en daadkracht aanwezig is binnen organisaties. Je wilt mensen dus de ruimte geven voor creativiteit en ondernemerschap. Anderzijds wil je als organisatie ook de koers bewaken, je visie uitdragen en zorgen voor samenhang en toekomstbestendig zijn. Die twee elementen, ruimte geven en sturen, dienen dan ook met elkaar in balans te zijn. Daar heb je een hele grote rol te pakken voor een leidinggevende. Zeker in een snel veranderende wereld, waarbij je samen voor een aantal uitdagende transformaties staat.’

Koploper in de beweging naar zorg voor gezondheid

Een van die actuele uitdagende transformaties is de beweging naar zorg voor gezondheid. NOVIzorg wil in die beweging een koploper zijn en Esther mag daar als directeur met trots een belangrijke rol in spelen.

‘Wij zijn een pragmatische en wendbare speler in het sociale domein in het zuiden van het land, met name in Zuid-Limburg. We vinden die maatschappelijke opdracht van dusdanig belang dat we graag koploper willen zijn in die transformatie. Het feit dat ik nu bij deze club werk en daar samen met netwerkorganisaties aan bij mag dragen, dat vind ik fantastisch. En daarbij komt die kennis en inzichten over samenwerken uit de Leergang Strategisch Programmamanagement heel goed van pas.’