Studiereis China: ‘De race naar lowcostlanden is eindig’

Traditioneel onderdeel van de Master of Science Bedrijfskunde (MSc/drs.) en de Master of Facility Management & Vastgoed(MFM): een tiendaagse studiereis naar China. In een eerder blog schreef ik over onze ervaringen in de voormalige Britse kolonie Hong Kong, hier verhaal ik verder over de inzichten uit de grootste stad ter wereld: Shanghai!

 

Eigenlijk was de trip door Hong Kong als een achtbaan. Zoveel gezien, gehoord, geleerd en meegemaakt dat de vlucht naar Shanghai voor een rustpunt in de reis zorgde. Tijdens de busreis vanaf het vliegveld naar de wereldstad vertelde Philip Wagner alvast het één en ander over deze jonge stad. ‘Links van ons ligt Pudong, een vrij nieuw wijkje dat de Chinezen een paar jaar geleden uit de grond stampten. Het is ongeveer zes keer zo groot als Amsterdam en wordt gemarkeerd door die televisietoren, die ongeveer 500 meter hoog is.’

 

Productie
Daarmee was ook hier de trend gezet. Groot, groter, grootst. Deze denkwijze adopteerden de Chinezen gretig van de Amerikanen, toen Shanghai zich ontwikkelde als de economische kern van het land. In de stad bezochten we Gijs de Bruin, die al ruim tien jaar in China woont en werkt en de China Holland Challenge opzette. Aanvankelijk met een handelsdoelstelling, zo voerde hij onder meer bloemen in. Maar tegenwoordig staat – zoals bij de meeste internationale ondernemingen in China – productie centraal.

 

Guanxi
‘Zakendoen in China gaat héél anders dan in Nederland’, begint De Bruin. ‘Om te beginnen werken we zonder contracten en bespreken we alles bij een eet- en drinkgelag. Want de Chinezen geloven, dat je op je eerlijkst bent wanneer je dronken onder tafel ligt. Daarnaast is het belangrijk dat je een netwerk hebt, dat je ingangen in andere ondernemingen kunt bieden. Guanxi, noemen we dat in China. En ondanks dat alles hier om geld gaat, is in het zakendoen vertrouwen minstens zo belangrijk.’
Westerse bedrijven zitten hier lang niet meer alleen in China vanwege de goedkope productie, meent De Bruin. ‘De consumentenmarkt is inmiddels 8x zo groot als in de Verenigde Staten en 3x zo groot als in de Europese Unie. Hier zit de groei!’

 

Supply chain
Ook bij computerfabrikant Dell werd duidelijk, dat aanwezig in China niet meer louter om productie draait. ‘De race naar lowcostlanden is eindig’, klonk het meteen. ‘Voor hoogwaardige technologie is het belangrijk, dat je een keten van fabrieken in dezelfde regio hebt. Anders komt je supplychain in de knoei. Het loont dus niet, om in onze branche nog maar eens te verhuizen naar Bangladesh of India. Bovendien is de infrastructuur in die landen daar niet op berekend. Een dergelijke move gaat onze productietijden, wachttijden voor klanten en daardoor uiteindelijk ook kosten alleen maar doen oplopen. In China is alles gewoon prima voor elkaar. Goede infrastructuur, goed personeel en een groeimarkt in de achtertuin.’

 

Go west
‘Wel is er in China een enorme verhuizing gaande, van de drukke, vervuilde en inmiddels dure oostkust naar het westen. De overheid geeft grond aan fabrieken wanneer die willen verhuizen om zo de economische en ecologische verhoudingen in het land een beetje te herstellen. Er komen de volgende jaren in het westen 60 2 miljoen+ steden bij. Mede hierdoor groeit de inlandse economie bijna twee keer zo hard als die aan de kust. De overheid legde inmiddels bijna 70.000 km highway aan om deze transitie in goede banen te leiden. En demografisch gezien heeft dat ook voordelen, want doordat vrouwen niet op het land konden werken zijn die allemaal naar de oostkust getrokken. Jonge mannen bleven in het achterland.’

 

Communisme
Met dat betoog lichtte Dell een tipje van de sluier op, aangaande de verwevenheid van het bedrijfsleven en de regering. De communistische regering biedt bedrijven voordelen, om politieke doelstellingen mogelijk te maken. Maar wanneer je zo een paar dagen door China loopt, stel je jezelf toch steeds meer vraagtekens bij het communistische karakter van het land. Toegegeven, op de Bund aan de Huangphu staat een beeld van Mao. En in het park zagen we Friedrich Engels en Karl Marx staan. Maar verder domineren luxe kleding, schreeuwerige reclame, patserige auto’s en ongelooflijk sjieke winkelpuien het straatbeeld. En op de 100zoveelste verdieping van een topfloorbar aan de rand van een jacuzzi met biertjes van tien euro over de stad turen, voelde ook al niet echt socialistisch. Je probeert zo’n land beter te snappen door er naartoe te reizen, maar tegelijk levert het minstens zoveel vragen op. Benieuwd naar de ervaringen in Beijing, waarover het volgende en laatste blog van deze intense studiereis gaat.

 

Lees ook:
Het blog over Hong Kong
Het blog over Beijing volgt

 

Dit bericht is een bijdrage van Tom Rustebiel. Tom Rustebiel was als programmamaker bij AOG School of Management verantwoordelijk voor de ontwikkeling van de nieuwe leergang Digitaal Leiderschap . Daarnaast was hij programmamanager van Bestuurlijk Leiderschap en alumnus van de leergang Klantstrateeg. Als freelance auteur publiceerde hij over fietsen, reizen, sport en management in een aantal nationale kranten en tijdschriften.