Waarom het lijnmanagement HR begint te haten

prof.dr. Rob Vinke

Prof.dr. Rob Vinke, docent in de leergang HR-Strateeg

HRM is het geheel aan activiteiten die gaan over de handelingen die mensen in de organisatie verrichten, gericht op het realiseren van toegevoegde waarde en het realiseren van gewenste opbrengsten. Als medewerkers er toe doen bij het realiseren van succes dan is dat per definitie een strategisch belang. Het vraagt ook om gericht aandacht geven aan het functioneren van medewerkers. Daarvoor is iedereen die met mensen in de organisatie werkt verantwoordelijk. Maar HR dan?

 

 


Alles over de schutting?

Lijnmanagers hebben een haat-liefdeverhouding met HR ontwikkeld. Ze houden nog wel van HR, maar voelen zich ook in de steek gelaten. HR wast de handen in onschuld. Eens heette HR gewoon personeelsbeleid of sociale zaken. Maar de tijd dat HR alles rondom de personele factor zelf regelde, is voorbij. Het integraal management was geboren en HR kreeg de handen vrij om nog mooiere dingen te gaan doen.

HR en de vervreemding

Na de invoering van het integraal management, matrixmanagement en het unitmanagement schoof HR met graagte aan bij de directietafel. Het lijnmanagement moest het personeel er gewoon ‘even’ bij doen. Toen Ulrich verscheen met zijn befaamde vier rollen voor HR, werd het meteen duidelijk. Dat is wat wij, HR, willen. Allemaal business partner zijn.

De ogen gingen snel in de richting van de directietafel. Administratieve zaken werden via shared service centers en outsourcing belegd bij derden en het lijnmanagement kon het in-, door- en uitstromen er wel even bij doen. Voor HR lag er de schone taak om de rol van veranderpartner en business partner te gaan vervullen. Nu begon het HR-leven pas echt. Alle modellen, scripts en trainingsmodulen werden over de schutting van de lijnmanager geworpen. Het resultaat was verrassend.

De lijn in verwarring

Sommige lijnmanagers vingen de toolkit op, rommelden eraan, gooiden meer dan de helft van de instrumenten weg en vertaalden wat overbleef in gewone mensentaal. Dat werkte goed totdat HR vanuit de regiestoel kwam melden dat dat niet de bedoeling was. HR als bedenker van de kroonjuwelen stond geen eigen interpretaties van het gedachtegoed toe.

Andere lijnmanagers deden niets met de toolkit. Ze waren te druk met hun eigen klussen, taalden niet naar HR-werk en hadden er ook geen affiniteit mee. De HR-instrumenten lieten ze met een plof in het bakje ‘onbelangrijk’ vallen. Maar ook dat zint HR niet. HR-instrumenten moeten worden toegepast, of je er zin in had of niet. Deze groep lijnmanagers werd aan de schandpaal gespijkerd.

Natuurlijk waren er ook trouwe volgers van HR onder de lijnmanagers. Maar ze hadden te weinig tijd en werkte zich drie slagen in de rondte. Telkens voelden zij de hete adem van HR. Was het zo goed genoeg of niet? Die vraag hield menig lijnmanager uit de slaap omdat ondersteuning uitbleef. Telkens stelde HR dat HR natuurlijk een vak was en dat de lijnmanagers beter hun best moesten doen om alle kroonjuwelen te laten schitteren. Als lijnmanager deed je het nooit goed. Toch werd de opmerking ‘dan doe je het toch zeker zelf’ door HR afgedaan als ‘afspraak is afspraak’, het is niet mijn maar jouw taak.

Ook de medewerker in verwarring

Niet alleen de lijnmanager weet niet meer waar HR voor staat, ook medewerkers voelen zich door HR in de steek gelaten. Een directe vraag van een medewerker aan HR wordt afgedaan met ‘dat moet je aan je lijnmanager vragen’. Lukt dat verwijzen niet, dan wordt naar het shared service center verwezen. Steeds meer verwarring.

Het laatste wat we willen is dat de lijn HR haat

De ontwikkelingen zijn te snel gegaan. We zijn elkaar wat aan het kwijt raken. Daarom moet HR zijn klanten weer omarmen en uitgaan van de wensen en verlangens over en weer. Dus de boodschap opnemen, vertalen en goed begeleiden. Dan zullen lijn en HR weer grote vrienden worden omdat we samen de menselijke maat hooghouden en alleen met mensen toegevoegde waarde kunnen leveren. Ieder vanuit de eigen positie, vanuit de eigen opvattingen en verantwoordelijkheden.

Is HR er nu voor de manager en de medewerker, of is HR er voor HR? HRM is van groot belang en iedereen moet een bijdrage leveren en het kan niet zijn dat de HR-klus als een hete aardappel telkens weer op andermans bordje geschoven wordt. HR moet in de regiestoel plaatsnemen en zelf alle ontstane gaten dichten. Begrijpen begint met goed luisteren naar elkaar. Zo kunnen we samen de toekomst verkennen, elkaar ondersteunen en hechte samenwerking opbouwen waar in we organisatiebelang en medewerkerbelang optimaal ondersteunen. Dus er is geen enkele reden om elkaar te haten, wel om elkaar scherp te houden.

 

Op de hoogte gehouden worden?

Elke maand sturen we nieuw gepubliceerde kennisartikelen en houden we je op de hoogte van (gratis) inspiratiesessies en relevante informatie over onze academische opleidingen.