De toegevoegde waarde van een leergang Bestuurlijk Leiderschap

Als bestuurder zit u in een eindverantwoordelijke positie en bent u veelal op uzelf aangewezen. Er wordt veel van u verwacht en continu naar u gekeken. Maar hoe geeft u goed leiding aan een bestuurlijk proces? Wat bepaalt uw kwaliteit als bestuurder? En bovenal; hoe krijgt u hier als bestuurder zelf inzicht in? Alumni Aart Rekers en Fred Verdel volgden bij AOG School of Management de leergang Bestuurlijk Leiderschap. Een leergang die vanuit verschillende invalshoeken reflecteert op deze vragen. We vroegen hen wat voor inzichten zij aan de hand van de leergang hebben gekregen over hun denken en handelen als bestuurder.

Alumnus Aart Rekers van de leergang Bestuurlijk Leiderschap

Aart Rekers – alumnus van de leergang Bestuurlijk Leiderschap

“Ik wilde voor mijn vijftigste nog een keer door de wasmachine”
Aart Rekers is directeur bestuurder bij Woningcorporatie Lemmer. “Voor mijn vijftigste wilde ik nog een keer door de wasmachine. Nog eens een keer goed worden aangepakt na een carrière en loopbaan die via advies- en managementrollen in het besturen van woningcorporaties was uitgemond. Ik zocht naar een mix van persoonlijkheids- en kennisontwikkeling. Geen sessies met groepen, waarin je al of niet met stickertjes kon aangeven wat je er zelf van vond, hiervan had ik genoeg gehad. Ik wilde weer bijgepraat worden, in de vorm van een strak hoorcollege over ‘the state of the art’ van het besturen van organisaties.”

Aart kwam uit bij de leergang Bestuurlijk Leiderschap. “Daar vond ik de juiste mix! Het uiteindelijke verloop en resultaat heeft me niet teleurgesteld.” Belangrijk hierin was het ‘van elkaar leren’. Door te werken in én met de groep bestuurders en aan het bestuur gelieerden. De verschillende in de groep aanwezige disciplines gaven hem een wijde blik; “Als noorderling weet ik: die verruimt het denken.” De vorm waarin de groep één keer per maand in een tweedaagse bij elkaar komt en het (ook in de tussentijd, een dagdeel per week) werken aan een bestuurlijk document – waarvoor boeken gelezen moesten worden – bood hem voldoende mogelijkheid tot leren, interactie, contemplatie en het gevoel weer eens tot de bodem te moeten gaan.

“De docenten zijn inspirerend. Ook zij voegen door hun kennis en persoonlijkheid het nodige toe en met de verbindende werking van de kerndocent ontstaat zo een verrijkend geheel. Een mix die het aangenaam maakt. Iets om naar uit te kijken”, zo vertelt hij. Als gemeenschappelijke noemer in de groep benoemt hij het leren je te verhouden tot iets, hier een visie op te vormen en er vervolgen naar weten te handelen.

“Ik ben er rijker door geworden. Heb aan mijn leiderschap, dat wat nadrukkelijker dienend en facilitair was, het creatieve, creërende, het vormende kunnen toevoegen, waardoor ik er meer dan voorheen sta en het besturen beter gaat. Ik vind dat geen onbelangrijk resultaat. Ik ben er erg blij mee.“ – Aart Rekers

Alumnus Fred Verdel van de leergang Bestuurlijk Leiderschap

Fred Verdel – alumnus van de leergang Bestuurlijk Leiderschap

“De zoektocht naar jezelf, om als rots in de branding het middelpunt in de organisatie te zijn”
Op het moment dat hij de leergang volgt, is Fred Verdel directeur van Reflectielijnen Van Velsen BV. “Ik ben de leergang Bestuurlijk Leiderschap gestart om meer inzicht te krijgen in mijn eigen denken en handelen binnen een bestuurlijke context.” Hij zocht antwoorden op vragen als hoe een bestuurlijke context er uit ziet, wat daarvoor het theoretisch kader is en hoe het in de praktijk werkt. “Hoe herken en typeer ik de bestuurlijke context waarin ik zelf actief ben? Maar ook; welk denken en handelen is daarbij binnen de eigen bestuurlijke context effectief en efficiënt? Voor mijzelf was het daarnaast van belang helder te krijgen in welke situaties ik welke voorkeursstijlen inzet om resultaten te behalen.”

In zijn nieuwe rol als bestuurder is hij bezig met wat dit van hem, mens en leider van de organisatie, vraagt: “Vanaf het moment dat ik statutair bestuurder/directeur van Reflectielijnen Van Velsen, specialistisch wegenbouwbedrijf en marktleider, voor het aanbrengen van wegmarkeringen werd, wilde ik daar graag meer over te weten komen. Ik dacht na over vragen als: ‘Wat is het speelveld en wat zijn de spelregels in een tijd waarin veranderingen elkaar steeds sneller opvolgen?’ ‘Hoe zorg je dat je vanuit het middelpunt een heldere koers uitzet, een verbindende rol vervult en daarbij de rust bewaard om aan het succes van de organisatie te werken?’” Ook het verkrijgen van inzicht in de motivatie achter zijn besluitvormingsproces speelt in de rol in de keuze voor de leergang: “Hoe komen besluiten binnen de bestuurlijke context tot stand en hoe zorg je dat je verschillende belangen en mogelijke alternatieven voldoende inzichtelijk hebt gemaakt, zorgvuldig afweegt en helder communiceert?”

In de leergang komt de verhouding tussen bestuurder en zijn omgeving uitgebreid aan bod. “Daardoor heb ik meer inzicht gekregen in de onderlinge verwachtingen, belangen en verantwoordelijkheden. Als professional ben ik nu in staat de kaders en de spelregels voor de rol van een bestuurder in een theoretisch kader te zetten en te bekijken.”

Als leidinggevende realiseert hij zich dat organisaties in de huidige tijd niet stil kunnen blijven staan. Voor zijn rol als bestuurder betekent dit, dat er een nieuwe koers moet worden uitgestippeld en daarop zo nodig wordt bijgestuurd. Door invloed uit te oefenen op de omgeving en door vanuit een leidende positie voortdurend de vernieuwing aan te sturen. Wat hem daarbij vanuit de leergang sterk is bijgebleven, is dat je als leider vooral je eigen normen en waarden daarbij inzet. “Dat jij de keuzes maakt en daarin een leidende positie inneemt. Zie daarbij je eigen normen en waarden als ethisch kompas; een richtinggevend instrument om de gekozen koers te ondersteunen. Je bent immers sterk afhankelijk van anderen om de gekozen doelstellingen en resultaten als bestuurder te behalen. Er moet daarom ook ruimte zijn om met name die normen en waarden bespreekbaar te maken, zodat het onderling vertrouwen toeneemt.”

Wanneer eigen normen en waarden steeds meer centraal komen te staan in een bestuurlijke context, ben je steeds meer op jezelf aangewezen. Vanuit een eindverantwoordelijke functie ben je voor het behalen van resultaten volledig afhankelijk van anderen. Fred vertelt: “Je moet daarbij jezelf inzetten én rekening houden met al die verschillende belangen die in balans moeten worden gehouden, richting de doelen van de organisatie. Dan merk je al snel dat je positie als bestuurder kwetsbaar is. Het is dan ook de kunst om jouw versie van de werkelijkheid te verkopen, zodat alle afzonderlijke belangen zo veel mogelijk aan dezelfde doelen kunnen werken. De leergang heeft mij geholpen het belang hiervan beter te doorgronden.”

“Je eigen denkkader kleurt jouw realiteit.”
Om meer grip te krijgen op een gedeelde werkelijkheid voor alle belanghebbenden zal een bestuurder voortdurend op zijn denken en handelen moeten reflecteren, om zo zijn invloed op zijn omgeving te kunnen toetsen. Om dat goed te kunnen doen is het belangrijk om er bewust van te zijn hoe je zelf als mens in elkaar steekt en hoe je van daaruit naar de wereld om je heen kijkt. Fred: “Je eigen denkkader kleurt jouw realiteit. De leergang Bestuurlijk Leiderschap heeft me aan de ene kant geholpen verschillende perspectieven en scenario’s voor organisaties en organisatie transformatie in een strategische context te kunnen plaatsen. En aan de andere kant een beter inzicht gegeven in mijn eigen waarneming en vertaalslag voor de organisatie.” Als bestuurder ziet hij in dat bij het gezamenlijk behalen van doelstellingen voor een organisatie, zijn eigen normen en waarden centraal staan. “Die normen en waarden bepalen de richting waarin je als bestuurder gaat en ze bepalen of jouw leiderschap in staat is om andere het voorbeeld te doen volgen.”

“De leergang heeft mij er van overtuigd dat de zoektocht in jezelf naar wie je bent en waar je voor staat en gaat de belangrijkste opgave is voor een bestuurder om in deze onzekere tijden als rots in de branding het vaste middelpunt in de organisatie te kunnen zijn.” – Fred Verdel

Op de hoogte gehouden worden?

Elke maand sturen we nieuw gepubliceerde kennisartikelen en houden we je op de hoogte van (gratis) inspiratiesessies en relevante informatie over onze academische opleidingen.