Eppo van Nispen tot Sevenaer: “Ik wil op een vrolijke manier inspireren”

Wie zware kost verwacht van docent Eppo van Nispen tot Sevenaer, directeur van het Nederlands Instituut voor Beeld & Geluid, zal bedrogen uitkomen. In zijn colleges voor de leergang Strategisch Leiderschap van AOG School of Management hanteert hij verschillende leiderschapsmodellen: ‘model ratjetoe’ zoals hij dat zelf noemt. “Ik ben in de eerste plaats aardbewoner en probeer de aarde een beetje vrolijk in beweging te houden.”

Als directeur en bestuurder in de journalistieke, erfgoed- en omroepsector heeft Van Nispen tot Sevenaer veel ervaring opgedaan met leiderschap in de praktijk. Hij staat dan ook bekend als een creatieve vernieuwer, iemand die niet voor de gebruikelijke weg kiest. En met succes: hij bouwde de Openbare Bibliotheek in Delft om tot de modernste bibliotheek ter wereld en stortte zich daarna vol enthousiasme op het vernieuwen de Stichting Collectieve Propaganda voor het Nederlandse Boek (CPNB).

Vernieuwen zonder het verleden te vergeten

Sinds februari dit jaar is hij directeur van het Instituut voor Beeld en Geluid in Hilversum, een van de grootste en modernste digitale archieven ter wereld met een museum van internationale faam. Zijn opdracht: dit gerenommeerde instituut volledig vernieuwen, zodat het klaar is voor de uitdagingen van de toekomst. “Ik ben hiervoor gevraagd, omdat ik de afgelopen jaren heb bewezen sterk te zijn in het 180 graden laten veranderen van organisaties.” De verwachtingen zijn hoog, omdat hij bij het CPNB met veel energie de ramen en deuren heeft opengezet.
Vernieuwen betekent overigens niet dat hij alleen vooruit wil kijken. Integendeel. “Verlies het verleden niet uit het oog. Juist de verbinding tussen het verleden en de toekomst staat centraal. Als je niet weet waar je vandaan komt, weet je ook niet waar je naartoe gaat. Beeld en Geluid gaat over het geheugen, het is goed wanneer mensen beseffen wie ze zijn en waar ze vandaan komen.”

Veranderen van onderop

Veranderen doet hij samen met de medewerkers: bottom-up. “Ik kan van alles iets vinden, als de medewerkers zich dat niet eigen kunnen maken, gebeurt er natuurlijk niets. Dat betekent dat ik bij de medewerkers veel zelfinzicht creëer. Ze mogen zich uitspreken en ze mogen fouten maken, maar ik als leider kan ook fouten maken, zolang ik maar bereid ben eerlijk de schuld op me te nemen. Er mag dus vooral geen angstcultuur heersen.”

Over de muren kijken

De uitgangspunten van openheid, leiderschap en creativiteit brengt hij ook graag naar de leergang Strategisch Leiderschap van AOG School of Management. “Ik wil de deelnemers over hun eigen muren laten kijken, buiten het excel-sheet. Het gaat om gezond en empathisch leiderschap, niet om bestaande modellen. Natuurlijk, die modellen pas ik ook toe en anderen doen dat ook. Het is bewezen dat ze werken, maar ze mogen nooit een doel op zich worden.”
“Waar ik ook voor pleit, is dat de cursisten de ‘oneven kant’  kiezen en zich daarvoor openstellen. Wie wil weten wat ik daarmee bedoel, houd ik nog even voor me. Ik geef niet graag te veel weg.”

Wat is een goede leider?

Voor zijn colleges bij de leergang Strategisch Leiderschap is volgens hem de eerste vraag die gesteld moet worden wat een goede leider is. “Het belangrijkste is dat die goed aanvoelt wat de organisatie kan, waar die naartoe moet gaan en hoe dat gerealiseerd kan worden. Daarover bestaan talloze modellen en theorieën en er zijn boeken vol over geschreven. Ik ga hierover met de deelnemers in gesprek, waarbij ik, zoals gezegd, mijn ‘model ratjetoe’ toepas.”
Het is duidelijk, Van Nispen tot Sevenaer heeft zo zijn eigen stijl en houdt niet van het geijkte managementjargon. Begrippen als win-win, innovatie of stip aan de horizon zal hij daarom altijd mijden. Waarom? “Omdat het wijst op een a-creatieve omgang met elkaar.”

Beter & Gedurfder

Voor hem staat de afkorting van Beeld en Geluid – B&G – voor Beter & Gedurfder. “Omdat ik denk dat je altijd een goed avontuur moet aangaan. Dus niet vanuit je hotelkamer van het uitzicht genieten, maar de paden op, de lanen in. Ja, inderdaad, alle keukentegeltjeswijsheden zijn waar. Ze zijn proven philosophy. Neem nou ‘Van het concert des levens krijgt niemand een programma’. Daar is geen speld tussen te krijgen.”

Vrolijk inspireren

“Mijn bijdrage aan de leergang Strategisch Leiderschap zal vooral aan de inspirerende kant liggen. Leiderschap gaat over keuzes maken zonder uit het oog te verliezen wat er om je heen verandert. Wees je bewust van je omgeving en je positie daarin. Wie ben je en wat wil je worden? De kunst is om de juiste keuze te maken, als je eenmaal weet wat je wilt worden. Dat kan afgemeten zakelijk, maar dat is niet mijn stijl. Ik wil de cursisten op een vrolijke, energiegevende manier gaan inspireren. Ik houd van vrolijkheid. In de contracten die ik moet ondertekenen zet ik er vaak met de hand dingen bij zoals: Verplicht vijf keer daags hard lachen.”

Verplicht lezen

Dat hij vóór zijn huidige functie directeur was van de CPNB blijkt wel uit zijn suggestie om iedereen voorafgaand aan het eerste college een boek te laten lezen. “Doet er niet toe welk boek, maar een boek opent de wereld voor je. Het maakt de mens slimmer en empathischer. Vooral mannen zouden meer moeten lezen. Vrouwen lezen vaak wel, zij zijn de lezers van de wereld.”

Wilt u meer informatie over de leergang Strategisch Leiderschap? Neem dan contact op met opleidingsadviseur Ronald Hellinga, hellinga@aog.nl of telefoonnummer 088 556 10 57.