‘Wanneer laten we het industriele model achter ons?’

‘Komend jaar staat wat mij betreft in het teken van veranderen. De status-quo doorbreken, het vinden van nieuwe en meer effectieve manieren van samenwerken en leidinggeven, experimenteren, vallen en opstaan, om zo als organisatie of professional ‘slimmer’ te worden’, betoogt Menno Lanting, principle en docent van de leergang Digitaal Leiderschap. 

En daar is reden toe. Steeds meer organisaties hebben het moeilijk. Businessmodellen blijken achterhaald, overheidsinstellingen merken dat burgers verder van hen verwijderd raken, bedrijven slagen er steeds slechter in om jonge, talentvolle generaties aan zich te binden en het wantrouwen van consumenten en burgers groeit. Veel van deze uitdagingen hebben te maken met de overgang van het industriële naar het netwerktijdperk.

 

ICT-revolutie
De ontwikkeling van ICT is in de afgelopen decennia de motor geweest achter deze overgang. In relatief korte tijd werd de koers verlegd van lineaur, gestructureerd, gecontroleerd, centraal en hiërarchisch naar dynamisch, organisch, decentraal, transparant en chaotisch:  het netwerkmodel. In het industriële tijdperk waren de transactiekosten van arbeid en de kosten van het verspreiden van kennis en informatie hoog. Om te slagen, was een behaalde schaal en reikwijdte noodzakelijk om toegang tot kapitaal te krijgen.

 

Processen
Organisaties domineerden de manier waarop we zaken deden en hoe we ons werk inrichtten. Processen in organisaties en tussen klanten en burgers voltrekken zich linear en met een zekere mate van voorspelbaarheid. Die voorspelbaarheid was ook belangrijk. Door de concentratie van arbeid en kapitaal was er een flink afbreukrisico. Als de medewerkers aan de lopende band naar eigen inzicht hun werk zouden doen en er ging iets mis, dan waren de gevolgen groot.
Op zichzelf was het industriële model niet slecht. Sterker nog, het heeft ons veel gebracht. Maar inmiddels zijn de relevantie en de noodzaak ervan achterhaald door de technologische mogelijkheden en alle andere ontwikkelingen die daaruit voortgekomen zijn.

 

Netwerkorganisaties
Mensen zijn door het gebruik van digitale technologie beter in staat om zelf hun werk te organiseren, maar vooral ook om hun eigen ontwikkeling vorm te geven. Daar blijkt dan lang niet altijd meer een organisatie of een manager voor nodig te zijn. Een nieuwe structuur, houding, kennis en vaardigheden zijn nodig om ons los te maken van het industriële tijdperk. Er zullen andere organisatievormen ontstaan, maar ook onze kijk op leiderschap zal radicaal veranderen.

Leiderschap
Leiders in de 21e eeuw hebben niet meer alle antwoorden op alle vragen. Wel hebben ze een visie, geven ze richting en stellen ze goed geformuleerde vragen aan netwerken van professionals, die samen tot de juiste antwoorden komen. Antwoorden die ook aan de orde komen in de leergang Digitaal Leiderschap. Daarin verdiepen deelnemers zich in de gevolgen die de snel veranderende, digitale wereld heeft op business modellen, maatschappelijk thema’s, organisatie en leiderschap.

 

 

[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=FOoTqzek9kk[/youtube]

 

Dit bericht is een bijdrage van Menno Lanting. Menno Lanting is principle en docent in de leergang Digitaal Leiderschap en houdt zich als strategisch adviseur bezig met de impact van digitale technologie op business modellen, organisaties en leiderschap. Hij is auteur van bestsellers als Connect, Iedereen CEO en De slimme organisatie.